Klima ve havalandırma tesisatlarında veya endüstriyel havalandırma ve hava ile taşıma tesisatlarında havanın nakli amacı ile hava kanalları kullanılmaktadır. Bu çalışmada konu ile ilgili bir kısım tatbikat ve uygulamaya yönelik bilgiler verilecektir. Hava kanalları imalatı ile ilgili Amerika ve Avrupa’ da kabul gören iki standart bu yazımızda verilen bilgilerin temelini oluşturacaktır. Bunlar SMACNA (Sheet Metal And Air Conditioning Contractorsnational Association) ve DW 142, DW 143 (İngiltere standartlar›)’dır.
Malzemelerine Göre Hava Kanalları Hava kanalları kullanım alanlarına ve maliyetlerine bağlı olarak değişlik malzemelerden imal edilebilirler. Bunlar; Galvanizli çelik sac, Karbon çelik sac, Alüminyum sac, Paslanmaz çelik, Bakır sac, şeklinde sıralanabilir.
Galvanizli Çelik Sac Hava Kanalı : Konfor kliması ve havalandırma tesisatı hava kanalları imalatında ağırlıklı olarak kullanılan bazen endüstriyel uygulamalarda da kullanım alanı bulan bir malzemedir. Taşınan hava içerisinde aşındırcı veya korozyona sebebiyet verecek maddelerin bulunmadığı sistemlerde kullanılabilir. Taşınan hava sıcaklığının 200 °C’nin altında olması gereklidir. Hava sıcaklığı 200 °C’ye yaklaştıkça korozyon riski o oranda artacaktır.
Karbon Çelik Sac Hava Kanal: Bu malzemeden imal edilen hava kanallar› mutfak egzoz sistemlerinde, duman naklinde, bacalar gibi yüksek sıcaklıkların oluştuğu, kanal sistemlerinde ve kanalların özel boya veya kaplama yapılmasının gerektiği durumlarda kullanılır.
Alüminyum Sac Hava Kanalı: Rutubet oranları yüksek olan hava kanalı sistemleri ve alüminyumun dayanıklı olduğu maddeleri içeren havalandırma sistemlerinde kullanılır. Yüksek basınç değerlerinin bulunduğu kanal sistemlerinde malzeme kalınlığı ve dayanımı göz ardı edilmemelidir.
Paslanmaz Çelik Sacdan Hava Kanalı: Mutfak egzoz sistemlerinde, veya rutubet gibi korozif ortamlaın bulunduğu sistemlerde kullanıldığı gibi; konfor klimasında hijyen şartları hassas olan mahallerde ki kanallarda korozyon ihtimalini minimuma indirmek amacıyla da kullanılır.
Bakır Sac Hava Kanalı: Bakırın dayanıklı olduğu kimyasalları içeren hava taşıma sistemlerinde kullanılır. Sistemin basınç değerlerinin göz önüne alınması gereklidir. Yukarıda bahsedilen malzemelerin haricinde; - Fiberglas takviyeli plastik kanallar, kimyasal atık ihtiva eden yer alt› hava kanal sistemlerinde, Polyvinyl chloride hava kanalları, yer altı kanal sistemlerinde, kimyasal duman naklinde, hastanelerde, - Polyvinyl çelik kanallar, yer altı kanal sistemlerinde, rutubet yüklü hava naklinde kullanılır.
Kare-Dikdörtgen Hava Kanalları:
Mukavemeti yüksek olduğu için genellikle havalandırma sistemlerinde kare-dikdörtgen kesitli havalandırma kanalları tercih edilir.Flanşlı birleştirme ile kolay montaj olanağı sağlayan hava kanalları sızdırmazlık konusunda da son derece verimlidir.Havanın doğrusal iletiminde ana kanallar ve tali kanallar olarak yapılan havalandırma sistemlerinde gerekli tasarımlar yapıldıktan sonra istenilen çap ve değerlere göre istenilen konfor havalandırması sağlanmış olur.
Kare-Dikdörtgen kesitli hava kanallarının çaplarına göre sac kalınlıkları aşağıda belirtilmiştir;
Kanal Ebadı Sac Kalınığı
En Geniş Kenarı 299 mm’e kadar 0,50mm
En Geniş Kenarı 499 mm’e kadar 0,60mm
En Geniş Kenarı 999 mm’e kadar 0,75mm
En Geniş Kenarı 1490 mm’e kadar 0,90mm
En Geniş Kenarı 1990 mm’e kadar 1mm.